Kolumbiya Universitetinin tədqiqatçıları son zamanlarda beyin zədəsi olan xəstələrdə gizli şüurun aşkarlanması və onların sağalma şanslarını proqnozlaşdırmaq üçün üsul hazırlayıblar. Uzunmüddətli bərpanın əsas göstəricisi yuxu ilə əlaqəli xarakterik beyin dalğaları ola bilər. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Medicine" (NM) jurnalında dərc olunub.

Əvvəllər nevroloqlar xəstələrin fiziki olaraq cavab verə bilməsələr belə, həkimlərin əmrlərini qəbul edib-etmədiklərini müəyyən etmək üçün mürəkkəb beyin fəaliyyətinin təhlili üsullarından istifadə edirdilər. Bununla belə, bu üsullar resurs tələb edir və yanlış mənfi nəticələr verə bilər.

Yeni araşdırmada nevrologiya professoru Jan Klassenin rəhbərlik etdiyi bir qrup yuxuya diqqət yetirib, çünki yuxuya nəzarət edən mexanizmlər bir çox cəhətdən şüurdan məsul olanlarla üst-üstə düşür.

"Yuxu asanlıqla qeydə alınır və həkimlərin aktiv müdaxiləsini tələb etmir, ona görə də biz onun şüurun bərpası ilə əlaqəsini öyrənmək qərarına gəldik", - Klassen izah edib.

Alimlər komada olan 226 xəstənin gecə elektroansefaloqrammalarını (EEQ) təhlil edərək, siqma ritmləri deyilənlərə - beyində yüksək tezlikli fəaliyyətin qısa partlayışlarına diqqət yetiriblər. Bu strukturlar şüur ​​üçün zəruri olan talamus və korteks arasındakı qarşılıqlı əlaqənin vacib bir göstəricisidir.

Məlum olub ki, aşkar edilmiş siqma ritmləri olan xəstələrin 76% -i boşalma zamanı şüur ​​əlamətlərini göstərdi və bir il sonra 41% yalnız orta dərəcədə pozğunluqlar yaşayaraq özlərinə qayğı göstərə bilib. Belə siqnalları olmayan xəstələr qrupunda yalnız 7% bir ildən sonra özünə gəlib.

Hələ süni şəkildə yuxuya səbəb olmağın proqnozu yaxşılaşdırdığına dair heç bir sübut olmasa da, tədqiqatçılar reanimasiya şöbələrində yuxuya uyğun mühitin yaradılmasının bərpaya kömək edə biləcəyini təklif edirlər.

“Xəstəxana mühiti yuxu üçün idealdan uzaqdır – səs-küy, daimi həyəcan siqnalları, müayinələr. "Yuxu şəraitinin yaxşılaşdırılması xəstələrin daha tez sağalmasına kömək edə bilər", deyə Klassen əlavə edib.

Alimlər qeyd ediblər ki, bu üsul yalnız yaxınlarda beyin zədəsi almış xəstələrə şamil edilir və hələlik universal deyil. Bununla belə, aşkar edilmiş nümunələr həkimlərə kimin daha dərin araşdırmalardan keçməli olduğunu daha dəqiq müəyyən etməyə və mümkün sağalmanı proqnozlaşdırmağa kömək edəcək.

Samir