Kanadalı tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, sosial şəbəkələrdən aktiv istifadə psixi pozğunluqların təzahürlərini, o cümlədən aldadıcı fikirlər və özünü qavrayış pozğunluqlarını artıra bilər. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "BMC Psychiatry" (BMCP) jurnalında dərc olunub.

Sosial media çoxdan gündəlik həyatın bir hissəsi olub, lakin yeni araşdırmada alimlər müəyyən ediblər ki, psixi pozğunluğu olan insanlarda onlar özləri və ətrafdakı dünya haqqında təhrif olunmuş fikirlərin inkişafına və möhkəmlənməsinə səbəb ola bilirlər.

Tədqiqatçılar öz işlərində 2004-2022-ci illər arasında dərc olunmuş 155 elmi məqalənin məlumatlarını təhlil edərək “Sosial mediada boşboğazlığın gücləndirilməsi” adlı yeni konsepsiya hazırlayıblar.

Məlum olub ki, sosial media ən çox narsisistik şəxsiyyət pozğunluğu, dismorfofobiya (bədənin təhrif olunmuş qavrayışı), qidalanma pozğunluğu, şizofreniya və bipolyar pozğunluq kimi psixotik pozğunluqları olan insanlara daha çox təsir edir.

Məsələn, narsissiz insanlar daha çox selfilər yerləşdirir və onların əhəmiyyətini təsdiqləmək üçün bəyənmə və izləyicilərin sayına güvənirlər. Bədən dismorfik pozğunluğu olan insanlar üçün sosial media onların xarici görünüşlərinin başqaları ilə davamlı müqayisəsinə və bədənləri haqqında mənfi düşüncələrin artmasına səbəb olur.

Alimlər həmçinin aşkar ediblər ki, şizofreniya xəstələrində sosial media izlənilmək və ya fikirlərinin onlayn yayımlandığına dair paranoyya kimi aldatmalara səbəb ola bilər. Erotomaniya vəziyyətində (məşhur bir insanın məhəbbət obyekti olması ilə bağlı aldatma) sosial mediada məşhurları izləmək bacarığı şəxsi münasibət illüziyasını yaradır və bu, obsesif davranışı gücləndirir.

Tədqiqatın müəlliflərindən biri, professor Bernard Crespi deyib: “Sosial media, aldadıcı fikirlərin daha asan formalaşdığı və gücləndirildiyi şərait yaradır, çünki istifadəçilər effektiv reallıq yoxlanışı olmayan bir mühitdə olurlar”.

Tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, sosial medianın xüsusi olaraq psixi pozğunluqların inkişafına səbəb olduğuna dair hələlik birbaşa sübut yoxdur, lakin onların istifadəsi ilə pisləşmə əlamətləri arasında əlaqə göz qabağındadır. Gələcəkdə tədqiqatçılar müxtəlif platformaların psixi sağlamlığa təsirini və sosial mediaya sərf olunan vaxtın azaldılmasının aldatma və narahatçılıq hallarını azalda bilib-bilmədiyini öyrənməyi planlaşdırırlar.

Samir