Nottingem Universitetinin alimləri beyin şişlərinin genetik diaqnostikasının ultra-sürətli metodunu işləyib hazırlayıblar ki, bu da neoplazmanın növünü cəmi iki saat ərzində müəyyən etməyə imkan verir.
HİT.az "Neuro-Oncology" jurnalına istinadən xəbər verir ki, texnologiya diaqnoz müddətini altı ilə səkkiz həftə əvəzinə iki saata endirə bilər.
Böyük Britaniyada hər il təxminən 12.000 insanda beyin şişi diaqnozu qoyulur. Üstəlik, xəstəliyin ən aqressiv formaları xəstənin həyatını bir ildən az müddətdə ala bilər və diaqnozun gecikməsi effektiv müalicə şansını əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
İndiyədək həkimlər mürəkkəb genetik analizlər üçün şiş nümunələrini xüsusi laboratoriyalara göndərməyə məcbur olublar. Müalicə taktikasını seçmək üçün lazım olan nəticələrin əldə edilməsi həftələr çəkir. Bu, xəstələrin narahat gözlənilməsi demək deyil, həm də kimyaterapiya və şüa terapiyasının başlamasını gecikdirir.
Yeni üsul Oxford Nanopore Technologies şirkətinin portativ cihazlarından istifadə etməklə dərin DNT ardıcıllığı texnologiyasına əsaslanır. Tədqiqatçılar xərçəng növünü təyin edən genetik və epigenetik xüsusiyyətləri tez bir zamanda müəyyən etmək üçün onu beyin şişi nümunələrinə tətbiq ediblər. Əsas element DNT molekulları nanopordan - membrandakı mikroskopik dəlikdən keçərkən cərəyan gücündə baş verən dəyişiklikləri təhlil edən ROBIN sistemidir.
Nottingem Universitetinin Həyat Elmləri Məktəbindən professor Matt Lavsa görə, bir şişi dəqiq təsnif etməyə imkan verən epigenetik marker olan DNT metilasiyasını öyrənmək diaqnozun ilk mərhələsində həyati əhəmiyyət kəsb edir. Toxuma nümunəsi alındıqdan sonra mütəxəssislər tez bir zamanda DNT-ni çıxarır və analiz aparır, kənar laboratoriyadan nəticələrin uzun müddət gözləmə ehtiyacını aradan qaldırır.
Alimlər əmindirlər ki, yeni texnologiya həkimlərə ən qısa müddətdə dəqiq diaqnoz qoymağa və terapiyaya başlamağa imkan verəcək, xəstələr isə qeyri-müəyyənlikdən və naməlumluq qorxusundan qaça biləcəklər.
Samir