Okeanda tapılan 230 yeni nəhəng virus insan sağlamlığına təsir edə bilər - TƏDQİQAT

SAĞLAMLIQ
18:00 / 09.06.2025
51

Son dövrlərdə aparılmış tədqiqatlar göstərir ki, nəhəng viruslar okean ekosistemlərində mühüm rol oynayır və bu sahədə yeni elmi kəşflər ictimai sağlamlıq və ətraf mühitin qorunması baxımından əhəmiyyətli nəticələr doğura bilər. Rosenstiel Dəniz, Atmosfer və Yer Elmləri Məktəbinin alimlərinin rəhbərlik etdiyi yeni araşdırma çərçivəsində yüksək məhsuldar hesablama metodlarından istifadə olunaraq ictimaiyyətə açıq dəniz metagenomik verilənlər bazasında əvvəllər məlum olmayan 230 nəhəng virus növü müəyyən edilib.

AZƏRTAC “phys.org” saytına istinadla xəbər verir ki, bu virusların aşkar olunması, əsasən protozoylar adlanan təkhüceyrəli dəniz orqanizmləri - yosunlar, amöblər və qamçılılarla əlaqədardır. Bu orqanizmlər okean qida şəbəkəsinin əsasını təşkil edir və onların viruslarla qarşılıqlı əlaqəsi, xüsusilə də infeksiyalar zamanı fotosintez prosesinə müdaxilə etmə qabiliyyəti, ekoloji və biotexnoloji baxımdan diqqətəlayiqdir. Tədqiqat nəticəsində 530 yeni funksional zülal aşkarlanıb, bunlardan doqquzu fotosintezdə iştirak edir. Bu tapıntılar nəhəng virusların ev sahibi olan orqanizmlərin metabolik proseslərini, o cümlədən fotosintezi manipulyasiya etmək qabiliyyətinə malik olduğunu göstərir.

Araşdırma zərərli yosun çiçəklərinin proqnozlaşdırılması və idarə olunması baxımından praktiki əhəmiyyətə malikdir. Bu növ çiçəklənmələr, bir çox hallarda, ictimai sağlamlıq və dəniz ekosistemləri üçün ciddi təhlükələr yaradır. Alimlərin fikrincə, okean mikroorqanizmləri ilə viruslar arasındakı qarşılıqlı əlaqənin daha dərindən öyrənilməsi, yalnız Florida ətrafında deyil, qlobal miqyasda da ətraf mühitin monitorinqi və müvafiq qabaqlayıcı tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün yeni imkanlar yarada bilər.

Nəticə etibarilə, tədqiqat həm elmi ictimaiyyət, həm də siyasətçilər üçün əhəmiyyətli məlumatlar təqdim edir. Eyni zamanda, nəhəng virusların genetik və funksional müxtəlifliyinin öyrənilməsi biotexnologiya sahəsində yeni fermentlərin və molekulyar alətlərin inkişaf etdirilməsi üçün potensial resurs ola bilər.

0