Massaçusets Universiteti T. H. Chan Tibb Məktəbinin alimləri kəşf ediblər ki, milyardlarla beyin hüceyrəsindən 500-ə yaxın neyron siçanlarda alkoqol istəyini idarə etməkdən məsuldur. 

HİT.az xəbər verir ki, bu barədə "Nature Neuroscience" (NatNeuro) jurnalında dərc olunan araşdırmada deyilir.

Alkoqol asılılığı bütün dünyada ölümün əsas səbəblərindən biri olaraq qalır. Buna baxmayaraq, həddindən artıq spirt istehlakı ilə bağlı beynin hansı sahələrinin davranışa nəzarət etdiyini dəqiq müəyyən etmək hələ mümkün olmayıb.

Bir qrup alim qabaqcıl metodlardan - optogenetika, optometriya, elektrofiziologiya və təkhüceyrəli transkriptomikadan istifadə etməklə siçanlar üzərində bir sıra təcrübələr aparıb. Bu, nəinki alkoqol asılılığının inkişafında iştirak edən neyronları dəqiq lokallaşdırmağa, həm də işıqdan istifadə edərək onların fəaliyyətinə nəzarət etməyə imkan verib.

Nəticələr göstərib ki, 500 neyrondan ibarət müəyyən qrup “söndürüldükdə” siçanlar qəfildən daha çox spirt içməyə başlayıblar. Aktivləşdirildikdə, istək, əksinə, kəskin şəkildə azalıb.

Məlum oldu ki, bu neyronlar GABAergik ansambllardır və yalnız spirt istehlak edildikdə aktivləşirlər. Alimlər həmçinin medial orbitofrontal korteksdən mediodorsal talamusa qədər siqnal yolunu izlədilər - bu, spirt istehlak etmək istəyini idarə edən zəncirdir.

Alimlərin fikrincə, kəşf alkoqol asılılığının müalicəsinə yanaşmanı kökündən dəyişə bilər. Bənzər neyron qrupları insanlarda müəyyən edilə bilərsə, gələcək terapiya sistemli olmaya bilər, lakin bütün beyinə təsir etmədən yalnız kritik əhəmiyyətli neyronlara təsir göstərə bilər.

Alimlər bu günə qədər tədqiqatların yalnız siçanlar üzərində aparıldığını vurğulayırlar. Lakin insan beyninin strukturu siçanlarınkinə bənzəyir, buna görə də oxşar mexanizm insanlarda da işləyə bilər.

Samir