Birmingem Universitetinin alimləri təbii şəkərlərdən - hialuron turşusu və alginatdan istifadə edərək qaraciyərin bərpası qabiliyyətini artırıblar.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Communications Biology" (ComBio) jurnalında dərc olunub.
Qaraciyərin bərpası yeni toxumalar əmələ gətirməyə qadir olan HPC (hepatik progenitor hüceyrələr) adlanan xüsusi köməkçi hüceyrələr sayəsində mümkündür. Bununla belə, onların klinik praktikada istifadəsi məhduddur: hüceyrələr orqanın zədələnmiş bölgələrində zəif sabitlənir, bu da terapiyanın effektivliyini azaldır.
Bu problemi həll etmək üçün alimlər HPC-lərin səthini hialuron turşusu və alginat - insan orqanizmində və bitkilərdə mövcud olan təbii şəkərlərlə örtüblər. Bu təbəqə hüceyrələrin "yapışqanlığını" artırıb, onların qaraciyər toxumasına bağlanmasını və digər hüceyrələrlə qarşılıqlı əlaqəsini asanlaşdırıb. Eyni zamanda, HPC-lərin funksional xassələri qorunub saxlanılıb: onlar sağlam qaraciyər hüceyrələrinə differensiallaşmağa və lazımi zülalları istehsal etməyə davam ediblər.
Hüceyrələri dəyişdirmək üçün metabolik oliqosakarid mühəndisliyi (MOE) texnikasından istifadə edilib. Metodun effektivliyi fizioloji şəraitə yaxın şəraitdə sınaqdan keçirilib. Müalicə olunan hüceyrələr toxumalara 50% daha yüksək yapışma qabiliyyəti nümayiş etdib, onları yerində saxlayan strukturları daha aktiv şəkildə formalaşdırıb və orqana inteqrasiyanı asanlaşdıran daha çox zülal istehsal edib. Hüceyrələr etibarlı şəkildə həkk olunduqda örtük tədricən yox olub.
Hazırda qaraciyər transplantasiyası ciddi orqan zədələnmələrinin müalicəsinin yeganə radikal üsulu olaraq qalır, lakin donor orqanların xroniki çatışmazlığı mövcuddur. Tədqiqatın müəllifləri hesab edirlər ki, onların yanaşması transplantasiyaya alternativ ola, rədd edilmə riskini azalda və hüceyrə terapiyasını daha əlçatan edə bilər. Bu günə qədər bu üsul yalnız laboratoriya şəraitində sınaqdan keçirilib, lakin klinik şəraitdə uğurla istifadə edilərsə, siroz, hepatit və digər xroniki xəstəlikləri olan minlərlə xəstəyə kömək edə bilər.
Samir
