Alim insan ömrünün son həddini açıqladı

SAĞLAMLIQ
09:46 / 09.09.2025
84

Orqan transplantasiyası insan ömrünü xeyli uzada bilər, lakin ən müasir texnologiyalar belə həyatı sonsuz etməyə qadir deyil. 

HİT.az xəbər verir ki, bunu BBC-yə müsahibəsində Edinburq Universitetinin Roslin İnstitutu və Kral Baytarlıq Araşdırmaları Məktəbinin immunologiya şöbəsinin rəhbəri Nil Mabbott bildirib. Onun sözlərinə görə, insan ömrünün nəzəri həddi hələ də 120-125 il arasında qalır.

Mütəxəssisin sözlərinə görə, bu gün böyrək, qaraciyər və ya ürək transplantasiyası milyonlarla insanın həyatını xilas edir. Donor orqanları onilliklərlə fəaliyyət göstərə bilir, xüsusən də ilkin vəziyyətdə sağlam olduqda və pasiyentlər həkimlərin göstərişlərinə ciddi əməl etdikdə. Lakin transplantasiya həmişə risklərlə müşayiət olunur: əməliyyatın özü mürəkkəbdir, immuniteti zəiflədən dərmanların qəbulu isə orqanizmi infeksiyalara qarşı daha həssas edir.

Hazırda alimlər "ideal" orqanların yaradılması üzərində işləyirlər. Bunun üçün genetik olaraq dəyişdirilmiş donuzlardan və insan kök hüceyrələrindən yetişdirilmiş toxumalardan istifadə olunur.

"İlk sınaqlar artıq keçirilib, lakin köçürülmüş donuz orqanları yalnız qısamüddətli yaşama imkanı təmin edib, tam funksional süni analoqlar isə hələ də gələcəyin məqsədi olaraq qalır", deyə ekspert izah edib.

Mabbott əlavə edib ki, insanlara orqanları müntəzəm olaraq dəyişmək mümkün olsa belə, orqanizmin sistemli qocalması dayanmadan davam edəcək. Onun sözlərinə görə, yaş artdıqca insan infeksiyalardan, travmalardan və stress yükündən daha çətin bərpa olunur.

"Yeni texnologiyalar həqiqətən də daha uzun və sağlam həyata yol açır, lakin 'ölümsüzlük' barədə danışmaq hələlik yalnız xəyaldır", deyə professor Mabbott yekunlaşdırıb.

Samir

0