Amerikalı alimlər müəyyən edib ki, yeniyetmələr və erkən gənclik yaşındakı insanlar ultra-emal olunmuş məhsullara fərqli reaksiya verirlər. Tədqiqat iştirakçıları (18–21 yaş) iki həftə ultra-emal olunmuş məhsullarla zəngin pəhrizdən sonra xeyli daha çox kalori qəbul ediblər, halbuki 22–25 yaşlılarda bu effekt müşahidə olunmayıb. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Obesity" jurnalında dərc olunub.

Təhlil "The Lancet" məlumatlarına əsaslanıb və göstərir ki, 2050-ci ilə qədər 15–24 yaşlı hər üçüncü amerikalı piylənmə meyarlarına uyğun gələcək. Piylənmənin artımının həyat tərzi, genetik və digər amillərlə əlaqəli olduğu düşünülür, lakin qidalanma əsas rol oynayır. Ultra-emal olunmuş məhsullar, gənc amerikalıların pəhrizinin 55–65%-ni təşkil edir və əvvəllər onların metabolizm pozuntuları, ürək-damar sağlamlığı problemləri və digər risklərlə əlaqəsi göstərilib.

Vircinia Politexnik Universitetinin tədqiqatçıları məqsəd qoyub ki, fərqli pəhriz növlərinin “şved masası” şəraitində qida davranışına təsirini araşdırsınlar. Bunun üçün 18–25 yaş arası, çəki sabitliyi ən azı altı ay qorunan 27 kişi və qadın üzərində nəzarət olunan tədqiqat aparıblar.

İştirakçılar iki həftə ərzində iki pəhrizdən birinə riayət ediblər: birincisi 81%-i ultra-emal olunmuş məhsullardan ibarət idi, ikincisi isə onları tamamilə istisna edirdi. Qidalanma ciddi şəkildə nəzarət olunub: səhər yeməyi laboratoriyada verilib, digər yeməklər metabolik mətbəxdə hazırlanıb. Hər iki pəhriz 22 parametr üzrə – makronutrientlərdən və lifdən tutmuş mineral tərkibə qədər – diqqətlə uyğunlaşdırılıb.

Daha sonra iştirakçılar sərbəst yemək şəraitində (şved masası) dəvət olunublar və istədikləri qədər yemək imkanı verilib. Hər birinə təxminən 1800 kilokalori olan servis trayı təqdim olunub – bu, standart səhər yeməyindən dörd dəfə çoxdur. Daha sonra qida istəyi və aclıq hissi olmadan yemək davranışı qiymətləndirilib: iştirakçılara qəlyanaltı trayı verilib, hər birini dadmaq istənilib, sonra isə istədikləri qədər yeməyə icazə verilib.

Ümumilikdə pəhriz növü ümumi kalori miqdarına təsir etməyib. Lakin yaşa görə fərqlər statistik olaraq əhəmiyyətli olub. 18–21 yaşlılarda ultra-emal olunmuş məhsullarla zəngin pəhrizdən sonra bufetdə qəbul edilən kalori artıb və onlar aclıq hiss etmədən daha çox yeməyə davam ediblər. 22–25 yaşlılarda bu tendensiya müşahidə olunmayıb.

Gələcəkdə tədqiqatçılar nümunəni genişləndirməyi və ultra-emal olunmuş məhsulların gənclərin qida davranışına təsir mexanizmini daha yaxşı başa düşmək üçün neyrovizualizasiya və biomarkerlərdən istifadə etməyi planlaşdırırlar.

Samir