Son vaxtlar Azərbaycanda dərman istehsalı və tibbi sığorta sahəsindəki yeniliklər vətəndaşlar arasında dərmanların əlçatanlığı, qiymətlərin ucuzlaşması ilə bağlı gözləntini artırır.
Hökməli qəsəbəsində istifadəyə verilən “Scandens Pharmaceutical Industries Ltd” MMC-nin yeni dərman istehsalı müəssisəsi ölkədə yerli əczaçılığın inkişafına mühüm təkan kimi dəyərləndirilir.
Açılışdan sonra müəssisədə ildə 800 milyonadək tablet və kapsul istehsalı planlaşdırılır. Məhsullar həm daxili bazara çıxarılacaq, həm də ixrac olunacaq. Layihə çərçivəsində 120 iş yeri yaradılıb.
Həmçinin, Azərbaycanda ambulator müalicə zamanı bəzi reseptlə verilən dərman vasitələrinin sığorta hesabına mərhələli şəkildə ödənilməsi planlaşdırılır. Bu barədə İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri Zaur Əliyev mətbuat konfransında məlumat verib.
O bildirib ki, layihə hazırda aidiyyəti qurumlara təqdim olunub:
“İlk ildə ürək-damar sistemi xəstəlikləri, ikinci ildə həzm sistemi, sonrakı ildə isə tənəffüs sistemi xəstəlikləri üçün dərman vasitələrinin sığortaya daxil edilməsi nəzərdə tutulur. Vətəndaşların dərmanlarla təminatı məqsədilə apteklərlə müqavilələr bağlanacaq. Həmçinin, ambulator müalicədə sığorta ilə ödəniləcək dərmanların “pozitiv siyahısı” hazırlanacaq. Qeyd etdiyim bütün bu tədbirlər layihə şəklindədir və rəy və təklifləri toplamaq üçün aidiyyəti qurumlara təqdim olunacaq”.
Azərbaycanda həm yeni dərman istehsalı müəssisələrinin açılması, həm də icbari tibbi sığorta qaydalarındakı dəyişikliklər dərmanların daha əlçatan olacağına ümid yaradır. Bu addımlar dərman qiymətlərinin ucuzlaşmasına və daha çox preparatın sığorta paketinə daxil edilməsinə şərait yarada bilər.
Çünki hazırda bir çox vətəndaş icbari tibbi sığortadan faydalanaraq həkimə getsə belə, dərman almağa imkan tapmır və nəticədə müalicə yarımçıq qalır. Bu isə ən çox dərmanların bahalığı ilə bağlıdır.
Yerli istehsal artdıqda xaricdən asılılıq nə qədər azala bilər? Bu, qiymətlərə və təminata necə təsir edir?
İcbari tibbi sığorta qaydalarındakı dəyişikliklər dərman bazarına necə təsir edəcək?
Mövzu ilə bağlı “Cümhuriyət”-ə açıqlamasında iqtisadçı- ekspert Akif Nəsirli bildirib ki, yeni müəssisələr daxili tələbatı ödədikcə, idxal dərmanlarına olan ehtiyac azalır:
“Yerli dərman istehsalının artması xaricdən asılılığı azalda və daxili bazarda dərmanların təminatını gücləndirə bilər. Yeni müəssisələr daxili tələbatı ödədikcə, idxal dərmanlarına olan ehtiyac azalır. Yerli istehsal xərcləri adətən idxal dərmanlarından aşağı olduğundan, bu, dərmanların qiymətinin ucuzlaşmasına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, daxili istehsal bazarda stabilliyi artırır və geopolitik risklərdən, valyuta dalğalanmalarından asılılığı azaldır”.
Ekspert bildirib ki, dərman preparatlarının qiyməti aşağı düşə bilər:
“İcbari tibbi sığorta qaydalarındakı dəyişikliklər dərmanların əlçatanlığını artırır. Daha çox preparat sığorta paketinə daxil edilərsə, vətəndaşlar onları daha rahat ala biləcək.
Sığorta şirkətləri dərmanları toplu alaraq həcm endirimləri əldə edər və bazarda rəqabəti artırar, nəticədə qiymətlər aşağı düşə bilər. Bu, həmçinin yerli istehsalçılara stimul verir, satışları artır və xarici dərmanlara asılılığı daha da azaldır. Nəticədə dərmanların əlçatanlığı yüksəlir, müalicə yarımçıq qalmır və əczaçılıq sektorunun gəlirləri sabitləşir”.
