Osaka Universitetindən Misako Santo-Matsuubaranın rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu elastik liflərin tərkib hissəsi olan fibulin-5 zülalını (FBLN5) qaraciyər fibrozunun mümkün markerləri kimi araşdırıb. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Gastro Hep Advances" (GHA) jurnalında dərc edilib.

Alkoqol və ya virus infeksiyaları səbəbindən uzunmüddətli qaraciyər iltihabı toxumanın kollagen lifləri ilə əvəz olunmasına gətirib çıxarır. Bu proses qaraciyər fibrozu adlanır və xroniki hepatit C xəstələri üçün xüsusi risk yaradır: uğurlu antiviral terapiyadan sonra belə, fibroz irəliləməyə davam edə bilər. Ağır hallarda vəziyyət sirroza doğru irəliləyir və inkişaf etmiş fibroz qaraciyər xərçəngi üçün əsas risk faktoru hesab olunur. Buna görə də, erkən diaqnostik metodların inkişafı vacibdir.

Alimlər fibrozun inkişafından məsul olan aktivləşdirilmiş qaraciyər ulduzşəkilli hüceyrələrini, eləcə də xroniki hepatit C xəstələrinin biopsiyasından keçən plazma və toxuma nümunələrini təhlil ediblər.

Laboratoriya təcrübələri göstərib ki, aktivləşdirilmiş qaraciyər ulduzşəkilli hüceyrələri FBLN5 istehsal etməyə başlayır. 90 biopsiya nümunəsindən zülal 72 xəstədə immunohistokimya istifadə edərək qaraciyər toxumasında, 67 xəstədə isə qanda aşkar edilib. Fibroz pisləşdikcə FBLN5 konsentrasiyaları əhəmiyyətli dərəcədə artıb və bu analizin dəqiqliyi əvvəllər istifadə edilən IV tipli kollagen testindən daha yüksək olub.

Santo-Matsuubara görə, qanda FBLN5-in aşkarlanması fibrozun erkən aşkarlanması və qaraciyər xərçəngi riskinin qiymətləndirilməsi üçün yeni bir metod təmin edə bilər. Növbəti addım bu zülalın aşkarlanması və çox sayda real klinik nümunədə sınaqdan keçirilməsi üçün daha dəqiq bir metod hazırlamaqdır.

Alimlər ümid edirlər ki, gələcək tədqiqatlar fibrozu daha tez və asanlıqla diaqnoz etməyə imkan verəcək və bununla da xəstəliyin daha erkən mərhələlərində müalicəyə başlayacaq.

Samir