Şimali Midlands Universitet Xəstəxanasının (UHNM) alimləri qan nümunəsində tək bir şiş hüceyrəsini identifikasiya etməyə imkan verən analiz üsulu yaradıb, beləliklə ağ ciyər xərçəngi sürətlə aşkarlanır. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Applied Spectroscopy" (ApSpectro) jurnalında dərc olunub.

Metod Fourier çevrilməsi ilə infraqırmızı mikrospektroskopiya (FT-IR) əsasında qurulub. Bu üsul, şişdən ayrılıb qan dövranına daxil olan nadir sirkulyasiya edən şiş hüceyrələrini aşkar etməyə imkan verir. Bu hüceyrələr metastazlaşmada əsas rol oynayır və xəstəliyin irəliləməsi ilə terapiyanın effektivliyi haqqında vacib göstərici ola bilər.

Texnologiya infraqırmızı şüalanmadan istifadə edir. Bu şüalanma prinsipcə uzaqdan idarəetmə pultunun siqnalına oxşayır, amma çox daha güclüdür. Müxtəlif kimyəvi birləşmələr infraqırmızı işığı fərqli şəkildə udur, şiş hüceyrələri isə xarakterik "kimyəvi iz" daşıyır. Kompüter analizi bu udulma spektrlərini qiymətləndirərək milyonlarla normal hüceyrə arasında tək bir şiş hüceyrəsini müəyyən etməyə imkan verir.

Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, mövcud sirkulyasiya edən şiş hüceyrələrinin aşkarlanması metodları çox vaxt mürəkkəb, bahalı və hər zaman effektiv olmur, çünki şiş hüceyrələri qan dövranında öz xüsusiyyətlərini dəyişə bilir. Yeni yanaşma bu məhdudiyyətlərin çoxunu aradan qaldırır.

Analiz üçün patoloji laboratoriyalarda artıq istifadə olunan standart şüşə lamlardan istifadə olunur.

Bu, texnologiyanın klinik praktikaya tətbiqini asanlaşdırır və onu geniş tibb müəssisələri üçün əlçatan edir.

Tərtibatçıların sözlərinə görə, perspektivdə bu metod diaqnozun qoyulmasını sürətləndirə, invaziv prosedurların sayını azalda və fərdi müalicənin seçilməsinə kömək edə bilər. Gələcəkdə texnologiyanın digər xərçəng növlərinin aşkarlanması üçün də adaptasiya olunması planlaşdırılır.

Samir