İnsultdan kim daha gec sağalır: Qadınlar, yoxsa kişilər?

SAĞLAMLIQ
17:40 / 18.12.2025
45

Qadınlar insultdan sonra yemək, geyinmək, yemək hazırlamaq və maşın sürmək kimi gündəlik işləri yerinə yetirməkdə kişilərə nisbətən daha yavaş sağalırlar. Bu, Miçiqan Universitetinin alimlərinin gəldiyi nəticədir. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Neurology" jurnalında dərc edilib.

Tədqiqata ilk işemik insult keçirən 1046 nəfərin məlumatları daxil edilib. İştirakçıların orta yaşı 66 il olub. Tədqiqatçılar tibbi qeydləri nəzərdən keçirib, müsahibələr, nevroloji və koqnitiv testlər aparıb və damar hadisəsindən üç, altı və 12 ay sonra subyektlərin həyat keyfiyyətini qiymətləndiriblər.

Gəzintidən yemək bişirməyə, ev işlərinə və maşın sürməyə qədər gündəlik fəaliyyətləri yerinə yetirmək qabiliyyətinə xüsusi diqqət yetirilib. Daha yüksək ballar daha çox çətinlik olduğunu göstərib. Bütün yoxlama nöqtələrində qadınlar orta hesabla kişilərə nisbətən daha yüksək bal toplayıblar ki, bu da funksional sağalmanın daha yavaş olduğunu göstərir. Mini-insultdan üç ay sonra qadınlar üçün orta bal 2,39 bal, kişilər üçün isə 2,04 bal təşkil edib.

Qadınlar zamanla müəyyən irəliləyişlər göstərsələr də, gender fərqləri davam edib. Yaş, təhsil səviyyəsi, irq və etnik mənsubiyyət, eləcə də sığorta statusu nəzərə alındıqdan sonra belə, qadınların orta balları üç, altı və 12 ayda müvafiq olaraq 0,13, 0,10 və 0,09 bal daha yüksək qalıb.

Lakin, kişilər və qadınlar arasında sağalmanın digər aspektlərində heç bir fərq aşkar edilməyib: hər iki cins nitq və sadə hərəkətlər də daxil olmaqla nevroloji funksiyanı yaxşılaşdırıb.

"Qadınlar üçün reabilitasiya proqramları hazırlanarkən fiziki cəhətdən çətin fəaliyyətlərə daha çox diqqət yetirilməlidir. Buraya əzələ gücləndirici məşqlər, ev işləri, alış-veriş və ağır əşyaları qaldırmaq daxildir", deyə tədqiqatçılar qənaətə gəliblər.

Samir


 

0