Ağ saçlar qocalmanın qaçılmaz əlamətidir. Bu, ötən illərin və onları müşayiət edən bədən dəyişikliklərinin vizual xatırladıcısıdır. Lakin yeni elmi tədqiqatlar bu yanaşmanı şübhə altına alaraq, başımızdakı bu gümüşü tellərin orqanizmin xərçəngdən qorunmasının mürəkkəb mexanizminin xarici əlaməti ola biləcəyini göstərir.

HİT.az xəbər verir ki, bu barədə “The Independent” yazıb.

Araşdırma saçlarımızda piqmentin itirilməsi ilə ölümcül xərçəng növlərini cilovlaya bilən mexanizmlər arasında təəccüblü bir əlaqə aşkar edib. Qeyd olunur ki, bu kəşfin əsasını melanositlərin kök hüceyrələri təşkil edir. Bu hüceyrələr saç follikullarının dərinliyində yerləşir və saçın və dərinin rənginə cavabdeh olan piqment istehsal edən melanositlər üçün ehtiyat rolunu oynayır.

"Müntəzəm şəraitdə melanositlərin kök hüceyrələri bu piqment istehsal edən hüceyrələri dövri yenilənmə yolu ilə təmin edir. Bu proses saçın təbii böyümə və tökülmə dövrləri ilə sinxron şəkildə fəaliyyət, istirahət və yenilənmə mərhələlərinin təkrarlanması ilə xarakterizə olunur. Nəticədə həyatımızın böyük bir hissəsində saçın rəngi sabit qalır", deyə məqalədə qeyd edilir.

Lakin hər gün hüceyrələrimiz ultrabənövşəyi şüalanma, kimyəvi təsirlər və hətta öz hüceyrə metabolizmimiz kimi mənbələrdən DNT-yə yönələn hücumlara məruz qalır. Bu zədələnmələr həm qocalmaya, həm də melanoma kimi xərçəng növlərinin yaranma riskinə töhfə verir.

Yeni tədqiqat melanositlərin kök hüceyrələrinin DNT zədələnməsi zamanı nə baş verdiyinə işıq salır. Burada söhbət “iki zəncirli qırılmalar” adlanan zədələnmə növündən gedir.

Bildirildiyinə görə, bu hal baş verdikdə melanositlərin kök hüceyrələri “seno-differensiasiya” adlanan prosesdən keçə bilər. Əslində bu, kök hüceyrələrin geri dönməz şəkildə piqment hüceyrələrinə yetişməsi və daha sonra kök hüceyrə ehtiyatından çıxması deməkdir. Nəticədə zamanla ağ saçlar yaranır.

“Bu qoruyucu proses hüceyrələrin bir-biri ilə əlaqə saxlamasına imkan verən daxili siqnal yolları tərəfindən ciddi şəkildə tənzimlənir. Yetkin hüceyrələrin kök hüceyrə populyasiyasından uzaqlaşdırılması genetik mutasiyaların və ya DNT dəyişikliklərinin yığılmasının və potensial yayılmasının qarşısını alır. Bu dəyişikliklər xərçəngin inkişafına səbəb ola bilər. Müəyyən mənada, hər bir ağ saç telini bədənin özünü qurban verməsinin kiçik bir qələbəsi kimi qəbul etmək olar: hüceyrə bədxassəliyə çevrilmək riskinə getməkdənsə yox olmağı seçir”, deyə materialda qeyd olunur.

Samir