"ABŞ Prezidenti Donald Trampın əmri ilə Yəməndə husilərə qarşı hava zərbələri endirildi. Bu, onun ikinci prezidentlik dönəminin ilk hərbi əməliyyatı oldu".
Bu sözləri Yəhudi Media Mərkəzinin politoloqu Rüstəm Tağızadə Hit.az-a açıqlamasında deyib.
O bildirib ki, bu zərbə Tramp administrasiyasının ABŞ və müttəfiqlərinin regiondakı maraqlarını, xüsusən də Qırmızı dənizdə beynəlxalq gəmiçiliyə husilərin hücumlarına cavab olaraq təmin etmək öhdəliyini davam etdirdiyini göstərir:
"İranın dəstəklədiyi husilər Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Qərb dəniz qüvvələrini hədəf alan regional münaqişədə əsas oyunçu olub. Tramp bu addımı ilə ABŞ-nin çəkindiriciliyini yenidən təsdiqləmək istəyir. Həmçinin, Co Bayden administrasiyası tərəfindən qəbul edilən bir müddət tərəddüddən sonra hərbi qətiyyət nümayiş etdirmək hədəfi də var".
Politoloq qeyd edib ki, İran Trampın strateji baxışında əsas rəqib olaraq qalır:
"Bununla belə, İrana birbaşa hərbi hücumun özü yüksək dərəcədə eskalasiya ola və daha geniş regional müharibəyə gətirib çıxara bilər. Lakin başqa real ssenarilərin reallaşması mümkündür. Məsələn, ABŞ İranın etibarlı nümayəndələrinə zərbə endirilə bilər. Konkret olaraq, söhbət İranın İraq, Suriya və Livandakı milislər şəbəkəsi əsas hədəflərə çevrilməsindən gedir.
Eyni zamanda, İran qüvvələri Fars körfəzində və ya Hörmüz boğazında ABŞ gəmilərinə təcavüz edərsə, məhdud hərbi əməliyyatların keçirilməsi də mümkündür. Hesab edirəm ki, ABŞ birbaşa hərbi müdaxilə olmadan İranın hərbi-sənaye bazasını zəiflətmək üçün iqtisadi və kiber əməliyyatları gücləndirə bilər".
Rüstəm Tağızadə diqqətə çatdırıb ki, son aylar İraqda İranın dəstəklədiyi milislərin ABŞ bazalarını və maraqlarını hədəf alan fəallığını artırıb:
"ABŞ isə bu təxribatlara bir çox vasitəsilə cavab verə bilər. Məsələn, milis husilərin rəhbərliyinə və bazalarına hədəflənmiş hava hücumlarının həyata keçirilmə ehtimalı var. Nəzərə almaq lazımdır ki, Bağdad və Ənbar vilayətində İranın təsirinə qarşı antiterror əməliyyatları genişləndirilib.
Həmçinin, Tramp ilk səlahiyyət müddətində Suriyaya zərbələr endirmək əmrini vermişdi. İndi isə İranın Suriyadakı "Hizbullah"a və digər qruplara silah tədarükünü artırması ilə Tramp yeni hərbi əməliyyatları təsdiqləyə bilər. Düşünürəm ki, ABŞ-nin İrana qarşı birbaşa fəaliyyət göstərməsi ehtimalı azdır, amma hərbi müdaxilə ehtimalı da var".
Ekspertin sözlərinə görə, Tramp ABŞ-ni başqa bir genişmiqyaslı müharibəyə sürükləmədən ölkəsinin çəkindirmə gücünü bərpa etməyə çalışır:
"İranın ABŞ-nin zərbələrinə cavabı istər kiberhücumlar, istər dəniz təqibi, istərsə də proksi eskalasiya yolu ilə ola bilər. Bu isə Trampın nə dərəcədə aqressiv cavab verəcəyini müəyyən edəcək.
Ümumiyyətlə, Trampın husilərə qarşı ilk zərbəsi onun administrasiyasının səlahiyyət müddətinin əvvəlində güc tətbiq etməyə hazır olduğunu göstərir. Gələcək hərbi əməliyyatlar ehtimal ki, İranın özündən çox, İraq, Suriya və Yəməndə İranın dəstəklədiyi qrupları hədəf alacaq. Tammiqyaslı müharibə ehtimalı az olsa da, İranın etibarlı nümayəndələri ABŞ-nin qərarını səhv hesablayarsa, təhlükəli eskalasiya dövrü yarana bilər".
Pərviz
