“Övladım əzizdi, tərbiyəsi ondan da əzizdir” deyimini, yəqin ki, çoxunuz eşitmişiniz. Övladımızın tərbiyəsi hər bir valideyn üçün önəmlidir. Bəzən uşaqlarımıza tərbiyə verərkən onların çətinliyə düşməsini, etdikləri hərəkətlərin zərərlərini görməklərinə icazə vermirik. Bir çox psixoloqlar bunun yanlış qərar olduğunu deyir. 

Maraqlıdır, uşağa öz hərəkətlərinin mənfi nəticələri ilə qarşılaşmağa icazə vermək olar? Yoxsa qarşısını almalıyıq?

Bu barədə Hit.az-a danışan psixoloq Sevinc Əliyeva deyib ki, bu tərbiyə prosesində əhəmiyyətli bir mövzudur və hər iki yanaşmanın öz müsbət və mənfi tərəfləri var:

“Mənfi nəticələr ilə qarşılaşmağa icazə verməyin təsiri bunlardır:

Uşağa öz davranışlarının nəticələrini yaşamağa icazə vermək, onun məsuliyyətini anlamasına və gələcəkdə düzgün qərarlar vermə qabiliyyətini inkişaf etdirməsinə kömək edə bilər. Uşaq öz hərəkətlərinin nəticələrini gördükdə, gələcəkdə daha ehtiyatlı və düşünülmüş addımlar atmağa başlayar. Xəta etmək və səhvlərdən öyrənmək uşağın təcrübə qazanmasına imkan tanıyır. Bu, həyatın daha böyük məsələlərində də qarşılaşacağı çətinlikləri həll etmək bacarığını inkişaf etdirər.

Qarşısını almaq:

Həmçinin, bəzi hallarda uşağın zərər görməməsi və ya ciddi nəticələrə düşməməsi üçün müdaxilə etmək vacibdir. Bəzi vəziyyətlərdə uşağın fiziki və ya emosional zərər görməsinin qarşısını almaq tərbiyənin əsas məqsədidir. Uşağın yaşına və inkişaf səviyyəsinə uyğun müdaxilə etmək vacibdir. Kiçik yaşlarda və ya kifayət qədər inkişaf etməmiş uşaqların öz səhvlərindən ciddi nəticələr almamaları tövsiyə edilə bilər.

Nəticədə uşağa öz hərəkətlərinin nəticələri ilə qarşılaşmağa imkan vermək lazımdır, amma bu, onun inkişaf səviyyəsi və vəziyyətin təhlükəsizlik dərəcəsinə əsaslanmalıdır. İdeal olan, uşağın səhvlərini başa düşməsi və bu səhvlərdən müsbət şəkildə öyrənməsi üçün uyğun bir balans yaratmaqdır”.

Murad