Vyana Universitetindən tədqiqatçılar, məməlilərdə ana və döl arasındakı hüceyrə qarşılıqlı təsirlərinin 100 milyon ildən çox müddətdə necə formalaşdığını izləyib. Məlum olub ki, uğurlu hamiləliyin əsas mexanizmləri insandan çox əvvəl yaranıb. 

HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Ecology & Evolution" (NEE) jurnalında dərc olunub.

Alimlər insan, siçan və opossum daxil olmaqla altı növ heyvanın uterus (ana bətninin) və plasenta sərhədində fərdi hüceyrələrdə gen aktivliyini təhlil etdi. Aşkar etdilər ki, plasentanın invaziv (işğalçı) hüceyrələri — əvvəllər yalnız insana xas hesab edilən — əslində qədim təkamül xüsusiyyətidir.

Tədqiqat həmçinin "hamiləliyin ana ilə döl arasında davamlı münaqişə olduğu" ideyasını təkzib edib. Əksinə, onların əksər siqnalları uyğunlaşdırılmışdır, baxmayaraq ki, IGF2 kimi fərdi genlərdə "genetik mübarizə" əlamətləri müşahidə olunub.

Həmçinin məlum olub ki, təkamül prosesində həm ana, həm də döl bir-birinə uyğunlaşıb: plasentalı məməlilərdə yeni hormonal tənzimləmə formaları yaranıb, bu da hamiləliyi uzatmağa və dölün inkişafını daha mürəkkəb etməyə imkan verib.

Alimlərin fikrincə, işdə istifadə olunan yanaşma — hüceyrə təhlili ilə təkamül modelləşdirməsinin birləşməsi — nəinki hamiləliyin mənşəyini, həm də digər bioloji sistemləri başa düşmək üçün yeni üfüqlər açır.

Tədqiqatın həmmüəllifi Silviya Basanta qeyd edib: "Artıq sadəcə orqanların deyil, onların arxasında duran hüceyrə dialoqlarının təkamülünü izləyə bilərik. Bu, hamiləlik çətinliklərinin diaqnozu və müalicəsi üçün yeni üsulların əsasını təşkil edə bilər".

Samir