İsrail alimləri müəyyən ediblər ki, phubbing – ünsiyyət zamanı smartfonun diqqətini yayındırmaq vərdişi – empatiya səviyyəsini aşağı sala və digər insanlara kömək etmək meylini zəiflədə bilər.
HİT.az xəbər verir ki, araşdırma "Psychological Reports" (PR) jurnalında dərc olunub.
Telefonun xeyrinə qarşı tərəfi görməzlikdən gələn phubbing müasir cəmiyyətdə adi bir hadisəyə çevrilib. Araşdırmalar göstərir ki, bu davranış ünsiyyətin keyfiyyətini pisləşdirir, münasibətdən məmnuniyyəti azaldır və tənhalıq hisslərini artırır. 2015-ci ildə aparılan sorğuya görə, insanların 90%-i başqaları ilə ünsiyyətdə olarkən telefonlarından istifadə etdiyini etiraf edib, 86%-i isə başqalarının bunu etdiyini görüb.
Tədqiqatın müəllifləri Tommer Schmidt-Barad və Lili Çernyak-Hai iki mərhələdə iş aparıblar. Birincidə, onlar phubbing, empatiya, özünü idarə etmə və başqalarına kömək etmək istəyi arasındakı əlaqəni araşdıraraq 220 nəfər arasında sorğu keçirdilər. Məlum olub ki, daha tez-tez phub edən insanlar daha az özünə nəzarət edir və başqalarına daha az əhəmiyyət verirlər, lakin phubing və empatiya arasında birbaşa əlaqə tapılmadı.
İkinci mərhələdə alimlər 362 iştirakçı ilə təcrübə aparıblar. Bir qrupdan ünsiyyət qurarkən telefondan istifadə etdikləri vaxtı xatırlamaq, digər qrupdan isə bunu etməkdən çəkindikləri vaxtı xatırlamaları istənilib. Phubbingi xatırlayanlar, smartfondan istifadədən çəkinənlərlə müqayisədə daha az empatiya göstərdiklərini bildiriblər. Tədqiqat həmçinin empatiya səviyyəsinin daha çox özünü idarə etmə ilə əlaqəli olduğunu təsdiqləyib.
Müəlliflər belə nəticəyə gəliblər ki, phubbing sosial əlaqələrə mənfi təsir göstərir, insanların empatiya qabiliyyətini azaldır və başqalarına kömək etmək ehtimalını azaldır. Tədqiqat iştirakçıların öz hesabatlarına əsaslansa da, onun nəticələri təsdiqləyir ki, həddindən artıq smartfon istifadəsi insan ünsiyyətinin keyfiyyətinə ciddi təsir göstərə bilər.
Samir