Beyin şişlərində erkən diaqnoz üçün yeni ümid: Süni intellekt

TEXNO
13:00 / 07.07.2025
66

Yeni bir tədqiqat göstərib ki, bəzi beyin metastazları adi üsullarla müəyyən edilməsi çətin olan erkən mərhələlərdə süni intellekt köməyi ilə aşkarlana bilər. Sistem xüsusilə kiçik ölçülü leziyalarda yüksək dəqiqlik nisbətinə çata bilir.

HİT.az xəbər verir ki, tibb sahəsində süni intellektin potensialı hər gün daha da konkretləşir. Niderland Xərçəng İnstitutu ilə Robovision Healthcare şirkətinin birgə apardığı tədqiqat göstərdi ki, süni intellekt beyin MRT skanlarında indiyədək asanlıqla nəzərdən qaça bilən kiçik şişləri yüksək dəqiqliklə müəyyən edə bilir.

Bu inkişafın əhəmiyyətini artıran amillərdən biri də bu şişlərin tezliyidir. Beyin metastazları mərkəzi sinir sistemində ən geniş yayılmış şiş növüdür. Robovision-un məlumatlarına görə, bu cür şişlər böyüklərdə xərçəng xəstələrinin təxminən 17%-də rast gəlinir. Lakin onların erkən mərhələdə aşkarlanması olduqca çətindir. Şişlər adətən 3 millimetrdən kiçik ölçüdə yaranır və sürətlə böyüyə bilir. Tək bir MRT skanı zamanı əldə edilən yüzlərlə şəkil arasında bu ölçüdə leziyaları insan gözü ilə fərqləndirmək həmişə mümkün olmur.

Lakin "Radiology" jurnalında dərc edilən tədqiqata görə, süni intellektlə bu çətinlik aradan qaldırılmaq üzrədir. Robovision Healthcare tərəfindən hazırlanan BrainMets.ai adlı süni intellekt sistemi MRT şəkillərində kiçik leziyaları belə yüksək dəqiqliklə tanıya bilir. Sistemin leziya səviyyəsində ümumi həssaslığı 97,4% təşkil edir. Uğur nisbəti şişlərin ölçüsündən asılı olaraq dəyişsə də, nəticələr ümumiyyətlə olduqca təsirlidir.

Məlumatlara görə:

* 12 mm və daha böyük leziyalarda aşkarlama nisbəti — 100%
* 6–12 mm arası leziyalarda — 98%
* 3–6 mm arası leziyalarda — 97,9%
* 3 mm-dən kiçik şişlərdə isə — 93% dəqiqlik nisbəti qeydə alınıb.

Bu göstəricilər adi üsullarla asanlıqla nəzərdən qaça bilən kiçik ölçülü metastazların belə indi daha erkən mərhələdə müəyyən edilə biləcəyini sübut edir. Tədqiqatı aparan qrup vurğulayır ki, bu uğur süni intellektin tibb sahəsindəki töhfələrini bir daha nümayiş etdirir.

Lakin vacib bir məqam da budur: Bu cür süni intellekt sistemləri həkimlərin yerini almaq üçün deyil, onları dəstəkləmək, erkən diaqnozu asanlaşdırmaq və müalicə prosesini sürətləndirmək üçün hazırlanır. Erkən diaqnoz xüsusilə beyin metastazları kimi aqressiv xarakter daşıyan şişlərdə həyati əhəmiyyət kəsb edir. Süni intellekt burada daxil olaraq həkimlərə vaxt qazandırır və səhv ehtimalını azaldır.

Samir
 

0