Ukraynada genişmiqyaslı döyüşlər başlayandan bəri dünyanın müxtəlif ölkələrindən analitiklər müharibənin nə vaxt bitəcəyinə dair mütəmadi proqnozlar verirlər. Lakin indiyədək onların heç biri öz təsdiqini tapmayıb.
HİT.az xəbər verir ki, süni intellektdən 2026–2027-ci illərdə müharibənin bitib-bitməyəcəyini, sülhün hansı şəraitdə mümkün ola biləcəyini və hadisələrin hansı istiqamətdə inkişaf edə biləcəyini soruşublar.
Süni intellektin qiymətləndirməsi
ChatGPT (GPT-5 modeli əsasında) 15 oktyabr 2025-ci il tarixinə vəziyyəti təhlil edərək bildirib ki, 2026-cı ildə müharibənin tam başa çatması az ehtimallıdır. Daha real olan variant – 2026–2027-ci illərdə atəşkəs və ya münaqişənin "dondurulması" formasında nisbi sabitlik əldə edilməsidir, lakin bu, tam sülh və ərazi bütövlüyünün bərpası demək deyil.
Hazırda Rusiya ordusu enerji və logistika infrastrukturuna zərbələr endirmək üçün geniş miqyasda pilotsuz aparatlara üstünlük verir ki, bu da müharibənin uzanmasına gətirib çıxarır. Ukrayna isə hava və helikopter imkanlarını artıraraq dronlara qarşı mübarizə sistemlərini inkişaf etdirir, lakin bu tədbirlər yaxın perspektivdə qəti dönüş yaratmır.
Süni intellektin irəli sürdüyü dörd ssenari
1. Yüksək intensivlikli və uzunmüddətli müharibə – ehtimal: 35–50%
Cəbhələr aktiv qalır, lokal əks-hücumlar və itkilər davam edir, hər iki tərəfin iqtisadiyyatı gərginləşir. Heç bir tərəf 2026-cı ildə üstünlük əldə etmir və müharibə uzanır.
2. “Dondurulmuş” münaqişə və ya uzunmüddətli atəşkəs – ehtimal: 25–40%
Böyük itkilər və ya beynəlxalq təzyiqlər nəticəsində tərəflər mövqelərin müəyyən hissələrinə nəzarəti qorumaqla atəşkəsə razılaşa bilər. Bu, “kağız üzərində sülh” formatında illərlə davam edə bilər.
3. Ukraynanın hərbi və ya diplomatik üstünlüyü – ehtimal: 10–20%
Qərb silahlarının artımı və uğurlu əməliyyatlar nəticəsində Ukrayna strateji üstünlük qazana bilər. Lakin bu, yalnız kəskin xarici dəyişikliklər baş verərsə mümkündür.
4. Rusiyanın üstünlüyü və ya məcburi güzəşt – ehtimal: 5–20%
Rusiya tərəfinin tam mobilizasiyası və Qərbin dəstəyinin azalması nəticəsində Kreml üstün mövqe əldə edə bilər. Bu, iqtisadi və siyasi cəhətdən çətin ssenaridir, lakin istisna edilmir.
Hadisələrin gedişinə təsir göstərə biləcək amillər
Süni intellektin fikrincə, sülhün yaxınlaşmasına beynəlxalq diplomatik təşəbbüslər, böyük dövlətlərin razılığı və sanksiya təzyiqləri səbəb ola bilər. Bundan başqa, Rusiyada daxili narazılığın artması və ya siyasi rəhbərliyin dəyişməsi də prosesə təsir göstərə bilər.
Əksinə, Kremlin müharibəni davam etdirmək qərarlılığı və yeni resursların səfərbər edilməsi Ukraynada döyüşlərin uzanmasına səbəb ola bilər.
Samir