Qış aylarında və ya kəskin soyuqlarda telefonunuzun şarjının daha tez bitdiyini yəqin ki, dəfələrlə müşahidə etmisiniz. Bataryalar istilikdən ciddi şəkildə təsirlənir və bu sürətli tükənmənin əsas səbəbi məhz soyuq havadır. Bəs bu vəziyyətin dəqiq səbəbi nədir?
HİT.az xəbər verir ki, əslində smartfonlar üçün keçərli olan prinsip elektrikli nəqliyyat vasitələrinin bataryalarının da qışda daha tez boşalmasının səbəbi ilə eynidir. Bunun kökündə telefonlarımızın əksəriyyətində istifadə edilən lityum-ion bataryaların kimyəvi quruluşu dayanır.
Bu bataryalarda adətən maye vəziyyətdə elektrolitlər olur. Elektrolitlər batarya daxilindəki elektrotlar (katod və anot) arasında ionların – yüklü hissəciklərin – hərəkəti vasitəsilə işləyir. Şarj zamanı lityum ionları katoddan anoda doğru, istifadə zamanı isə əks istiqamətdə hərəkət edir. Elektrik enerjisi də məhz bu ion axını nəticəsində yaranır. Lakin soyuq hava və temperaturun aşağı düşməsi bu axına birbaşa təsir göstərir.
Soyuq, ionların hərəkətini ləngidir. Bu ləngimə ionların elektrotlarla düzgün qarşılıqlı təsirini zəiflədir; ionlar katoda keçmək əvəzinə anodu örtməyə başlayır. Bu isə elektrik axınını azaldır və bataryanın tam boşalmadan əvvəl istehsal edə biləcəyi cərəyan miqdarını ciddi şəkildə aşağı salır. Bununla da problem bitmir. Batarya kifayət qədər enerji istehsal edə bilmədiyi üçün cihaz işləməyə davam etdikcə daha çox güc sərf etməli olur və nəticədə şarj daha sürətlə tükənir.
Mütəxəssislər lityum bataryalar üçün funksional boşalma temperatur aralığını -20°C ilə 60°C arasında göstərir. Bu aralığın xaricindəki temperaturlar cihazdan istifadə üçün uyğun sayılmır; ideal aralıq isə 19°C–25°C-dir. Şarj etmə temperaturu bir qədər fərqlidir: 0°C–45°C arası ideal hesab olunur.
Bataryanı 0°C-dən aşağı temperaturda şarj etməyin qalıcı zərər yarada biləcəyini xüsusilə vurğulamaq lazımdır. Buna görə də cihazınızı göstərilən aralıqlar daxilində saxlamaq, ekstremal temperaturdan qorumaq mütləqdir.
Süni intellekt lityumun yerini tuta biləcək yeni materiallar üzərində işləsə də, bu alternativlərin geniş istifadəsi üçün vaxt lazımdır. Ona görə də mövcud bataryalarımızı soyuqdan qorumağın ən yaxşı yollarını bilmək vacibdir.
Cihazın bataryasını qorumağın ən effektiv yolu onu uyğun temperaturda saxlamaqdır. Soyuq hava şəraitində çölə çıxırsınızsa, telefonu pencəyinizin içinə, isti bir cibə və ya şalvar cibinizə qoymaq yaxşı seçimdir. Həmçinin, xüsusi qışlıq cib və ya əl isidicisindən də istifadə edə bilərsiniz. Məqsəd telefonu qızdırmaq yox, sadəcə bədən istiliyinizlə kifayət qədər isti saxlamaqdır.
Bundan əlavə, şarjı qorumaq üçün cihazınızda enerji qənaəti rejimini aktivləşdirə və istifadə etmədiyiniz vaxtlarda telefonu tamamilə söndürə bilərsiniz. Əlavə gücə ehtiyac olarsa, yanınızda portativ “powerbank” gəzdirmək hər zaman faydalıdır.
Samir
