Alimlər insanların və dinozavrların kəllələrindəki dəliklərin mənşəyini tapdı

MARAQLI
12:37 / 03.04.2024
186

Tübingen Universiteti və Ruhr Universitetindən olan alman alimləri son 150 ildə mütəxəssisləri məşğul edən anatomik sirrin izahını tapıblar. Söhbət əksər onurğalıların, o cümlədən insanların və dinozavrların kəllə sümüklərindəki boşluqların mənşəyindən gedir. 

HİT.az xəbər veirr ki, tədqiqat "The Anatomical Record" (TAR) elmi jurnalında dərc olunub.

İnsanlarda kəllə sümüyünün pəncərəsi yanaq sümüyünün üstündə yerləşir. Çənə əzələsi onun vasitəsilə aşağı çənəyə keçir, çeynəmə zamanı onun hərəkətini hiss edə bilərik. Dinozavrlar da daxil olmaqla, müxtəlif fosil sürünənlərin fərqli formalı açılışları var.

Alimlər bir neçə milyon illik təkamül tarixini əhatə edən onlarla quru onurğalılarının kəllələrini müqayisə ediblər. Hesablamalar göstərib ki, kəllələrdəki dəliklər dişləmə zamanı kəllə sümüklərinin sabitliyini qorumağa kömək edir, bu zaman boyuna doğru güclü gərginlik yayılır və bu da sümük körpülərinin yaranmasına səbəb olur.

Heyvan ovunu silkələdikdə və ya bitkilərin yarpaqlarını qopardıqda, əlavə yanal kəsmə qüvvələri yaranır. Çənə əzələlərinin köməyi ilə bütün bu qüvvələr güc dövrəsi boyunca başlanğıc nöqtəsinə qayıdırlar.

Alimlərin fikrincə, bu dəliklər olmasaydı, yük elə paylanardı ki, kəllə sümüyünün sabit qalması və güclü dişləmə altında çatlama yaranardı.

Samir

0