Barselonanın Pompeu Fabra Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, insanın vizual iş yaddaşının tutumunu səslər və xüsusi təsvirlərlə beyni stimullaşdırmaqla artırmaq olar.
HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Communications Psychology" (ComPsy) jurnalında dərc olunub.
Tapmacaları həll etmək, oxumaq və ya müxtəlif obyektləri müqayisə etmək kimi vacib vizual detalların qısamüddətli saxlanmasını tələb edən tapşırıqları yerinə yetirmək üçün insanlar vizual iş yaddaşı adlanandan istifadə edirlər. Bu, vacib vizual məlumatların müvəqqəti olaraq, adətən bir neçə saniyə və ya dəqiqə ərzində saxlanmasına imkan verən idrak sistemidir.
Tədqiqatçıların sınaqdan keçirdiyi fərziyyə teta-qamma modeli kimi tanınan hesablama modelinə əsaslanır. Bu model insanın işlək yaddaş tutumunun beynin teta salınımlarının tezliyindən (yəni sürətindən) asılı olduğunu proqnozlaşdırır.
Sakit rahat oyaqlıq yuxululuğa çevrildikdə teta dalğaları görünür. Beyindəki titrəyişlər daha yavaş və daha ritmik olur. Elm adamları bu teta salınımlarını sürətləndirmək və ya yavaşlatmaq iş yaddaşının həcmini ya azaldır, ya da artırır.
Alimlər beyin fəaliyyətinin ritmlərini idarə etmək üçün neyron sinxronizasiya adlı texnikadan istifadə ediblər. O, elektrik cərəyanının, maqnit impulslarının və ya ispan alimlərinin seçimi ilə ritmik vizual titrəmələrin və səs siqnallarının istifadəsindən ibarətdir.
İştirakçılara çox qısa müddət ərzində ekranda müxtəlif rəngli dörd-yeddi kvadrat göstərilib. Qısa fasilədən sonra ya birincisi ilə eyni olan, ya da kvadratlardan biri başqa rəngdə olan yeni kvadratlar dəsti peyda olub. Daha sonra iştirakçılardan iki dəst arasında hər hansı bir rəngin dəyişib-dəyişmədiyini bildirmələri istənib.
Tədqiqatçılar həm yüksək, həm də aşağı teta tezliklərində hissiyyatın stimullaşdırılmasının iş yaddaşını əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırdığını aşkar ediblər. Bununla belə, təsir nəzarət şəraitində daha pis iş yaddaşı olan iştirakçılarda daha çox nəzərə çarpırıb.
Gələcəkdə alimlər bu cür beyin stimulyasiyasının şizofreniya xəstələri kimi patoloji iş yaddaşı çatışmazlığı olan insanlara kömək edə biləcəyini öyrənməyi planlaşdırırlar.
Samir