Alimlər xəbərdarlıq etdi: Artıq gecdir, şimal qütbü buzsuz qalacaq!

DÜNYA
23:00 / 07.06.2023
284

Arktikada dəniz buzları əvvəlcədən düşünüldüyündən təxminən 10 il əvvəl yox ola bilər. 

HİT.az "The Guardian"a istinadən xəbər verir ki, 2019-cu ilə qədər 30 illik dövrü əhatə edən araşdırmanın nəticələri iqlim dəyişikliyi böhranında həyəcan səviyyəsini göstərir. 

Yaz aylarında buzlaqların yoxa çıxa biləcəyi xəbərdarlığını ehtiva edən araşdırmaya görə, ərimənin 90 faizi insanların yaratdığı qlobal istiləşmənin nəticəsidir.

Təhlillər göstərir ki, istixana qazları tullantıları kəskin şəkildə azalsa belə, yaxın illərdə sentyabr ayına qədər Arktika buzsuz olacaq.

Tədqiqat həmçinin göstərir ki, emissiyalar yavaş-yavaş azalarsa və ya artmağa davam edərsə, ilk buzsuz yay 2030-cu illərdə, əvvəlki təxminlərdən 10 il əvvəl ola bilər.

Tədqiqatlara görə, ərimənin 90 faizi insanların yaratdığı qlobal istiləşmənin nəticəsidir. Qalanını təbii amillər təşkil edir.

Peyk qeydləri 1979-cu ildə başladığından bəri, yay Arktika buzları 10 il ərzində 13 faiz kiçilib ki, bu da iqlim böhranının ən bariz əlamətlərindən biridir.

Tədqiqat qrupunun bir hissəsi olan Almaniyanın Hamburq Universitetinin professoru Dirk Nots deyib: "Təəssüf ki, Arktikanın yay dəniz buzunu bərpa etmək artıq çox gecdir. Biz elm adamları olaraq onilliklər ərzində Arktika yay dəniz buzunun itirilməsi ilə bağlı xəbərdarlıq edirdik. Bu, qlobal istiləşmə səbəbindən itirəcəyimiz Yer sisteminin ilk əsas komponentidir. İnsanlar bizim xəbərdarlıqlarımıza qulaq asmadı".

Yeni araşdırmaya rəhbərlik edən Cənubi Koreyanın Pohanq Universitetindən professor Seung-Ki Min deyib: "Cəmiyyət üçün ən əhəmiyyətli təsir hazırda yaşadığımız isti hava dalğaları, meşə yanğınları və daşqınlar kimi ekstremal hava şəraitinin artması olacaq. Biz CO2 emissiyalarını daha iddialı şəkildə azaltmalı, həmçinin Arktikanın daha sürətli istiləşməsinə və onun insanlar və ekosistemlərə təsirlərinə uyğunlaşmağa hazırlaşmalıyıq".

Samir

0