PLOS: Meymunlar insanlar kimi vizual məlumatları qəbul edirlər

MARAQLI
20:52 / 27.11.2024
480

Neuşatel Universitetinin (İsveçrə) alimləri müəyyən ediblər ki, böyük meymunların beyinlərinin vizual hadisələri təşkil etmə tərzi insanlarınkına bənzəyir.

HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "PLOS Biology" jurnalında dərc olunub.

Bir pişiyin siçanı təqib etməsini seyr edərkən insanlar növbə ilə pişiyə və siçana baxır, məlumatdan istifadə edərək onları agent-xəstə münasibəti deyilən şeyə qoşur, pişik subyekt, siçan isə obyektdir. Bu idrak mexanizmi insan dilinin təkamülünün əsaslarından biri hesab olunur.

Meymunların subyekt-obyekt əlaqələrini aşkar edib-etmədiyini öyrənmək üçün tədqiqat müəllifləri beş şimpanze, iki qorilla və iki oranqutana 84 qısa video klip göstəriblər. Alimlər videolara baxarkən 14 böyük və uşağın davranışını da təhlil ediblər.

Nəticələr göstərib ki, həm meymunlar, həm də böyüklər fon detallarına deyil, subyektlərə və obyektlərə daha çox diqqət yetirirlər. Yemək ekranda görünəndə bu diqqət daha da güclənir. Alimlər həmçinin aşkar ediblər ki, insanlar hərəkət edən obyektlərə diqqət yetirir, meymunlar isə arxa plana maraq göstərirlər. Ancaq 6 aylıq körpələr, böyüklərdən fərqli olaraq, subyektlərin və obyektlərin qarşılıqlı təsirindən daha çox arxa plana diqqət yetirdilər.

Bu tapıntı təsdiqləyir ki, hadisələrdəki rolları ayırd etmək bacarığı koqnitiv təkamülün mühüm elementidir. Alimlərin fikrincə, o, dilin yaranmasından çox əvvəl inkişaf edə bilərdi. Tədqiqatın nəticələri, həmçinin hadisələrdə agent və xəstə rolları arasında fərqin insanlara xas olmadığını vurğulayır.

Samir

0